Het prikkelbare darm syndroom (PDS) staat ook bekend onder zijn Engelstalige benaming Irritable Bowel syndrome (IBS). Vroeger werd het meestal spastisch colon genoemd omdat het gepaard gaat met spasmen of krampen in de darm. Sommige mensen verwarren het met de ziekte van Crohn of met Colitis Ulcerosa omdat de symptomen erg gelijkend kunnen zijn of kunnen overlappen.
De Belgische farmaceutische firma Trenker organiseerde een studiedag over het prikkelbare darmsyndroom naar de aanleiding van de lancering van hun nieuw probioticum "Cerevisia" naast hun eerdere product "Imutis". Naar aanleiding van die studiedag, geef ik enkele reflecties weer.
Symptomen van het prikkelbare darmsyndroom
De meest voorkomende klachten zijn een opgeblazen gevoel in de buik en intestinale pijn of buikpijn, soms met darmkrampen of zelfs buikloop of diarree. Bij de meeste patiënten verergeren de klachten in periodes van stress. Daarom zou je deze ziekte ook wel een psychosomatische aandoening kunnen noemen: een ziekte die wel degelijk een fysische oorzaak heeft, maar meestal ook door psychische stress wordt uitgelokt.
Prikkelbare darm behandelen met probiotica
De studie van Trenker toont dat hun probioticum Saccharomyces Cerevisiae CNCM I-3856, onder de merknaam "Cerevisia" de darmpijn bij een aantal patiënten kan verminderen. Het werkingsmechanisme lijkt te zijn dat de aanwezigheid van deze bacteriestam de receptor PPAR in de darmwand stimuleert.
Deze PPAR-receptor is verantwoordelijk voor pijnstilling in de darm omdat hij reageert op de eigen pijnstillende "endorfines" die de mens aanmaakt. Daarnaast vermindert het activeren van deze receptor, de gevoeligheid aan prikkels in het algemeen. een derde effect van het activeren van deze receptor, is het verminderen van ontstekingsreacties in de darm. En namelijk die ontstekingsreacties zijn meestal verantwoordelijk voor buikloop of diarree.
Endorfines zijn pijnstillende stoffen die wij zelf aanmaken. (Morfine is een chemisch product dat dezelfde receptoren stimuleert maar dan met veel bijwerkingen omdat het minder specifiek is dan ons eigen interne regelingsmechanisme).
Deze studie werd vooral bewezen op onderzoek bij muizen, en er zijn aanwijzingen dat dit ook bij de mens zo zou werken. Dit is dus de eerste keer dat men inzicht verwerft in hoe probiotica de genezing van het prikkelbare darmsyndroom kunnen ondersteunen.
Nadeel van de behandeling met probiotica, is dat ze maar 7 dagen nawerkt, dus indien je deze behandeling niet aanvult met andere behandelingsmethodes, ben je levenslang aangewezen op probiotica, wat een dure zaak is. Voorlopig is dit effect enkel specifiek onderzocht en aangetoond met Cerevisia, doch dit sluit niet uit dat andere probiotica, kefir of yoghurt ook met zulke effecten zullen uitpakken in de toekomst. Dus als je zeker wil spelen, start je voorlopig best met Cerevisia, maar je kan natuurlijk ook in samenspraak met je arts experimenteren met andere probiotica of zelfs yoghurt of kefir.
Prikkelbare darm behandelen met stressbegeleiding
Doordat stress de sluimerende klachten kan uitlokken of verergeren, is stressmanagement een heel belangrijk onderdeel van de behandeling. Indien je de moed hebt om je leven zo te leren inrichten dat je je dagelijkse stress vermindert, zal het aantal periodes waarin je last hebt van het prikkelbare darm syndroom verminderen, alsook de intensiteit van de klachten. Als je wil weten of stressbegeleiding voor jou zou kunnen helpen, raden we je aan de online zelftest op deze website te doen. Indien je in deze test in de oranje of rode alarmzone scoort op spanning of angst, dan kan je er bijna zeker van zijn dat stressbegeleiding je zal helpen om je klachten te verminderen. In dat geval raden we je aan om een begeleiding te volgen tot je erin slaagt om minstens drie opeenvolgende maanden in de groene zone te scoren.
Prikkelbare darm behandelen met hypnose therapie
Al jaren is bekend dat hypnose of hypnotherapie een van de meest succesvolle behandelingsmethodes is voor het prikkelbare darm syndroom. Meestal zal je geneesheer-hypnotherapeut hypnose combineren met het aanleren van zelfhypnose technieken. Het juiste werkingsmechanisme waarom hypnose effectief is in de behandeling van prikkelbare darm is nog niet bekend.
We vermoeden dat volgende twee werkingsmechanismen meespelen in de genezing door hypnose.
Ten eerste helpt hypnose en vooral zelfhypnose je om je algemeen stressniveau te verminderen, net als andere vormen van therapie, stressbegeleiding of online zelfhulp.
Ten tweede bestaan er vermoedens dat hypnose specifieke lichaamseigen "endorfines" kan aanmaken waardoor het niet onmogelijk is dat hetzelfde type receptoren als bvb de bovenvermelde PPAR receptor, worden geactiveerd. Concreet onderzoek zal in de toekomst moeten uitwijzen of deze hypothese steek houdt natuurlijk.
Het effect van hypnotherapie is langduriger dan dat van probiotica.
Prikkelbare darm behandelen met online zelfhulpprogramma's
Goede online zelfhulpprogramma's zorgen ervoor dat je thuis vanuit je woonkamer via het internet je stress kan leren verminderen. En deze stressvermindering zorgt voor een verminderde prikkeling van het darmslijmvlies. Goede zelfhulpprogramma's leren je ook een aantal zelfhypnose technieken aan, dus als je zelf de discipline hebt om dagelijks een kwartiertje in jezelf te investeren is dit zeker een waardevolle optie om mee te starten. Indien nadien blijkt kan je nog beroep doen op een hypnotherapeut. en doordat je al ervaring zal hebben met zelfhypnose technieken, zal het aantal sessies hypnotherapie dat je nodig hebt vermoedelijk lager uitvallen.
Besluit
Samengevat kunnen we stellen dat het nuttig is om in de startbehandeling op te starten met probiotica, gecombineerd met stressbegeleiding in de vorm van online zelfhulp of onder begeleiding van een arts, psychotherapeut of psycholoog. Indien dat na enkele weken onvoldoende blijkt, is hypnose therapie een aanrader. Nadat je je klachten onder controle hebt, kan je samen met je arts evalueren of je de probiotica kan verminderen, weglaten of blijft doornemen. door te starten met de combinatie van probiotica en stressbegeleiding, vergroot je de kans dat het darmslijmvlies sneller tot rust komt, en dan kan je nadien rustig samen met je arts uittesten wat je kan afbouwen.
Zelftest bij het prikkelbare darmsyndroom
Wil je weten in welke mate stress, spanning, angst of zelfs depressieve gevoelens meespelen in je prikkelbare darmsyndroom, dan kan je dat eenvoudig testen door een eenvoudige test van 21 korte vraagjes in te vullen.
Dr. Paul koeck
