Verslaving? Het is niet gemakkelijk een cijfer te plakken op alcoholisme. Wanneer is de hoeveelheid alcohol problematisch? Wanneer spreken we over alcoholisme? Mag ik dan geen glaasje meer gaan drinken met vrienden?

Er komen verschillende vragen naar boven als we denken aan een alcoholverslaving of alcoholisme. Daarnaast is niet iedereen het met elkaar eens over welke hoeveelheid alcohol problematisch is.

Hoe wordt drinken een gewoonte?

Als je alcohol drinkt, heb je waarschijnlijk bepaalde gewoontes omtrent het drinken van alcohol. Zo kan het zijn dat je iedere dag drinkt of slechts als je naar de voetbal gaat. Ook de reden van het drinken kan verschillen. Sommige mensen beginnen met drinken als ze zich niet goed in hun vel voelen. Anderen drinken dan weer als ze gespannen zijn. Net zoals bij andere gedragingen, maken alcoholisme en drinken op zich deel uit van een gewoonte. Mensen zijn gewoontedieren, dus ze houden ervan in een bepaalde gewoonte te blijven hangen.

Als je echter gedurende lange tijd 'te veel' drinkt, is het mogelijk dat je hier allerlei effecten van begint te merken. Ondanks de discussie welke hoeveelheid te veel is, is het nuttig om op dit moment te gaan onderzoeken waarom deze symptomen opduiken. Alcohol en alcoholisme kunnen namelijk een depressie of zelfs angst veroorzaken. Als je hier niet aan werkt, is de kans groot dat deze symptomen zich opstapelen en je dagelijkse functioneren erg gaan verhinderen.

Alcoholverslavingen? De verschillende soorten alcoholverslavingen

Je zou denken dat alle soorten van alcoholverslaving of alcoholisme terug te leiden zijn naar dezelfde fundering. Dit is echter niet waar. Net zoals er verschillende oorzaken bestaan, bestaan er ook gradaties en soorten van alcoholverslaving of alcoholisme. Hieronder sommen we ze op.

Vorm 1: Overmatige alcoholconsumptie

Onder deze vorm van alcoholverslaving of alcoholisme verstaan we meer drinken dan goed voor je is tijdens een bepaalde periode. Je overmatig gebruik kan dus je gezondheid aantasten op lange termijn. In eerste instantie is deze vorm van alcoholverslaving of alcoholisme niet schadelijk en lijkt het te gaan over gebruik tijdens een bepaalde periode. Vaak gaan deze periodes gepaard met stress of verlies. Je alcoholconsumptie verhogen kan een manier zijn om met deze periodes om te gaan.

Bovendien spreken we tijdens deze periodes van een verhoogd risicogedrag. Hieronder verstaan we het in gevaar brengen van anderen of jezelf tijdens een desinhibitie ten gevolge van alcoholgebruik. Een voorbeeld hiervan is dronken achter het stuur zitten.

Vaak lossen deze vormen van alcoholverslaving of alcoholisme zichzelf op. Is dit echter niet het geval, dan gaat deze vorm gepaard met problemen op lichamelijk, mentaal en sociaal vlak.

Vorm 2: Problematisch drinken of misbruik

Deze vorm van alcoholverslaving of alcoholisme vormt het volgende stadium van overmatig drinken. Het is dus een gradatie erger dan de vorige vorm zoals hierboven beschreven. In deze fase ondervind je reeds de gevolgen van het alcoholgebruik, met name op lichamelijk, mentaal en/of sociaal vlak. Desondanks je de nadelen van je alcoholgebruik ervaart, blijf je toch verder drinken.

Deze vorm van alcoholverslaving of alcoholisme vormt zich vaak ten gevolge van een probleem. Men drinkt dus in de hoop het probleem te verdoezelen of de pijn, het gepieker, de spijt,... die het met zich meeneemt te verzachten. Aangezien je niet langer de nadelen van je drinkgedrag inziet, kan drinken als een soort oplossing aanzien worden voor het probleem; het wordt als het ware een soort coping style om om met problemen om te gaan. Op die manier komt de verslaafde in een vicieuze cirkel terecht, waar problemen frequent gelinkt zijn aan het alcoholmisbruik, maar deze blijft echter consumeren aangezien drinken aanzien wordt als een oplossing.

Bij deze vorm van alcoholverslaving of alcoholisme heb je dus alcohol nodig om te kunnen functioneren. Bijgevolg spreken we vanaf dit stadium van alcoholafhankelijkheid.

Vorm 3: Binge drinking

Onder binge drinking verstaan we het op korte tijd zeer veel alcohol consumeren. Deze vorm van alcoholisme of alcoholverslaving is bovendien gelinkt met drinken tijdens een gelegenheid. Onder binge drinking verstaan we dus het consumeren van minstens 6 glazen over een tijdsspanne van 2 uur voor mannen. Voor vrouwen is dit ten minste 5 glazen over een tijdsspanne van 2 uur.

Binge drinking wordt gekenmerkt door het volgende patroon: tijdens de week drink je weinig of zelfs niets, maar tijdens het weekend drink je grote hoeveelheden alcohol. Er kunnen echter ook andere patronen ontstaan. Zo kan je bijvoorbeeld enkels 's nachts drinken. Overdag drink je bijna niets maar zodra het avond wordt, consumeer je grote hoeveelheden alcohol.

Binge drinking is niet ver van afhankelijk zijn van alcohol. Het loopt al gauw uit de hand; weekends beginnen uit te lopen in maandagen en al snel omvatten ze de hele week. Bovendien is deze vorm van alcoholisme of alcoholverslaving schadelijk voor het lichaam. Binge drinking houdt vele gevolgen in:

  • Cognitieve vertraging
  • Stijging van de bloeddruk
  • Risico op alcoholvergiftiging en black-outs
  • Risico op orgaanschade
  • Toename impulsiviteit (seksuele en agressieve drang)

Vorm 4: Afhankelijkheid van alcohol

In deze laatste vorm van alcoholisme of alcoholverslaving spreken we van een alcoholafhankelijkheid die zowel mentaal als fysiek kan zijn. Je bent niet meer vrij in de keuze of je wil drinken of niet. Je bent verslaafd aan het drinken. In dit stadium komt het voor dat je vaak geen plezier meer beleeft als je alcohol drinkt. Dit komt doordat er geen rem meer op het gedrag staat, waardoor je in een soort roes komt en gewaarworden moeilijk wordt.

In dit stadium kan het ook voorkomen dat je lichaam je het signaal geeft dat je moet drinken zodat je niet ziek wordt. Als je lichaam gewend is aan het drinken, kan de afhankelijkheid ervoor zorgen dat je lichaam het signaal geeft dat het alcohol nodig heeft. Probeer je er dan mee te stoppen, dan treden er gewenningsverschijnselen op. De vorm en intensiteit van deze gewenningsverschijnselen kunnen echter verschillen van persoon tot persoon. Gewenningsverschijnselen kunnen bijvoorbeeld de volgende symptomen inhouden:

  • Zweten
  • Beven
  • Je misselijk voelen
  • Angstig zijn
  • Onrustig zijn
  • Hallucinaties
  • Verward zijn
  • Somber zijn

Bovendien bouwt je lichaam een soort alcoholtolerantie op. Dit wil zeggen dat je steeds meer alcohol dient te consumeren om hetzelfde effect te krijgen.

Wat zijn de risico's van een alcoholverslaving?

Als overdreven alcoholgebruik zich langdurig voordoet, kan dit ernstige mentale en fysische gevolgen met zich meebrengen. Hieronder sommen we enkele van de meest frequente gevolgen van langdurig alcoholisme op:

  • Geheugenproblemen
  • Hoofdpijn
  • Korsakov syndroom
  • Aanhoudend agressief gedrag
  • Impulsiviteit
  • Specifieke vormen van kanker zoals keel-en mond kanker
  • Orgaanschade, bijvoorbeeld leverschade
  • Verzwakt immuunsysteem
  • Afname intellectuele capaciteiten
  • Impotentie
  • Migraine
  • Trillingen, bijvoorbeeld trillende handen
  • Depressie
  • Hartproblemen
  • Obesitas
  • Ontstekingen

Losbreken van een alcoholverslaving?

Alcoholisme doorbreken is niet gemakkelijk, aangezien een verslaving gekenmerkt wordt door talloze vicieuze cirkels.

Ten eerste is er een lichamelijke vicieuze cirkel, die gekenmerkt wordt door lichamelijke afhankelijkheid van alcohol, tolerantie en controleverlies. Je hebt het idee meer te moeten consumeren om hetzelfde effect te bereiken, ervaart weinig tot geen plezier en lijkt geen eigen keuze meer te hebben wat betreft de alcoholconsumptie. Dit sterkt op zijn beurt weer de tolerantie en het controleverlies, wat de vicieuze cirkel compleet maakt.

Ten tweede is er een sociale vicieuze cirkel. Drinken doet zich vaak voor samen met vrienden. Als de drank er niet meer is, is er weinig dat de vriendengroep samenhoudt. Bovendien gaat de sociale vicieuze cirkel van alcohol verder dan dat. Het heeft namelijk ook een grote invloed op een huwelijk of een relatie. We zien vaak dat de partner van een alcoholverslaafde als een soort medeplichtige in de alcoholverslaving gaat werken. Hij/zij verzint excuses voor zijn/haar partner, belt naar de baas van de partner,.... Ondanks het feit dat dit gedragingen zijn om zijn/haar partner te helpen, houdt de partner hiermee het alcoholisme ook in stand.

Ten laatste, alcohol en alcoholisme heeft een grote invloed op het mentale welzijn van een persoon. Alcohol wordt vaak aangegrepen om een ingrijpende traumatische gebeurtenis en de depressieve gevoelens die daarbij horen te onderdrukken, maar het doet echter het tegenovergestelde. Nadat je somber bent, komen de gevoelens telkens terug naar boven en door de afhankelijkheid kan het ook bepaalde sociale, lichamelijke en psychische gevolgen uitlokken die de situatie verergeren. Bovendien kunnen ze angst en depressie uitlokken en versterken.

Alcohol en alcoholisme kan bovendien van jou een persoon maken die je niet meer herkent. Denk bijvoorbeeld aan frequent vechten, je partner slaan, dronken rijden,.... Door de ongeremdheid van alcohol en andere gevolgen kan je het idee hebben jezelf niet meer te herkennen, wat bovendien geen goede invloed is op je mentale welzijn. Hierdoor kan je weer meer alcohol gaan consumeren om hiermee om te gaan, waardoor de vicieuze cirkel gesloten wordt.

Een alcoholverslaving behandelen?

Er zijn veel verschillende manieren om alcoholisme te behandelen. Een van de mogelijkheden is het volgen van het online zelfhulpprogramma Mijn Kwartier. Het online zelfhulpprogramma van Mijn Kwartier werd ontwikkeld door artsen en psychologen en begeleidt mensen een kwartier per dag in het aanpakken en behandelen van hun verslaving. Stap voor stap leer je dankzij oplossingsgerichte en cognitieve therapeutische technieken gedrag herkennen dat je helpt je verslaving te doorbreken, maar ook het gedrag dat je verslaving in stand houdt.

Bouw dus dagelijks aan je genezing door stap voor stap de symptomen van je verslaving aan te pakken! Je leert bovendien wat voor jou andere manieren zijn om met moeilijke situaties/stress/angst/... om te gaan, zodat verslaving niet langer bekeken wordt als een oplossing, maar als een deel van het probleem.

Al laatste werken we samen met jou aan het herkennen van de symptomen van verslaving en het opbouwen van een weerstand, zodat verslaving in de toekomst minder kans heeft! Je kan bovendien een buddy uitnodigen als jij dit wenst, die je kan ondersteunen tijdens dit proces.

Alcoholverslaving? Doe hier de gratis zelftest?

Wil je graag weten of jij lijdt aan depressie, stress en/of angst, factoren die zowel oorzaak als gevolgen kunnen zijn van alcoholisme? Doe dan hier de gratis zelftest van Mijn Kwartier!