De meeste mensen kennen cortisol als het stresshormoon. Het is namelijk het hormoon, dat door het lichaam geproduceerd wordt in stressvolle situaties. Deze reactie is natuurlijk en doet zich voor sinds de mens zich kan herinneren. In dit artikel bespreken we wat het stresshormoon cortisol nu precies inhoudt en wat de functie van dit hormoon is.

Wat is cortisol?

Cortisol is dus een stresshormoon dat door het lichaam geproduceerd wordt als we stress ervaren. Het heeft als doel om ons reactievermogen te versnellen. De mens heeft namelijk twee aangeboren reacties, namelijk de fight-or-flight reactie. In de fight reacties maakt het lichaam ons klaar om het gevaar 'te bevechten'. Dankzij cortisol wordt onze pijngrens hoger en is het lichaam gereed om te strijd aan te gaan. Bij de flight reactie maakt cortisol ons lichaam klaar om te vluchten. Sommige mensen merken dan dat ze verder of sneller kunnen lopen/rennen dan anders. Dat is omdat cortisol ons de optimale kans aanbiedt om te vluchten in een gevaarlijke situatie.

Wat is het nut van cortisol?

Zoals we eerder hebben besproken, verscherpt cortisol de fight-or-flight reactie, maar wat is daar nu het doel van? Vroeger was dit zeer handig aangezien mensen vaak met gevaarlijke situaties te maken kregen. Denk maar aan iemand die een beer tegenkomt. In de hedendaagse maatschappij heeft cortisol zijn functie wat verloren. We komen namelijk niet dagelijks, zelfs wekelijks, in aanraking met gevaarlijke situaties. Toch produceert ons lichaam vaak cortisol. De gevaarlijke situaties zijn namelijk vervangen door stressvolle situaties. Denk hier bijvoorbeeld aan een test of presentatie die je moet geven. In zulke situaties zal cortisol in actie treden terwijl er geen actueel gevaar dreigt. Het is eerder een reactie op de stress die we voor de situatie ervaren.

Heeft cortisol een positieve bijdrage?

Vroeger was het antwoord "ja" geweest. Het hielp ons namelijk overleven in gevaarlijke situaties. In onze hedendaagse maatschappij is het niet nuttig in overdosis. Het is nog steeds nuttig in gevaarlijke situaties, maar de hersenen zien het verschil niet tussen acute en chronische situaties. De afscheiding van cortisol heeft in laatstvernoemde situaties niet veel positief bij te dragen. Je bloeddruk verhoogt, waardoor je meer kans hebt op problemen met je bloeddruk of zelfs je hart na een lange periode van stress. Je spieren spannen op waardoor je last kan krijgen van pijnlijke spieren of zelfs spanningshoofdpijnen.

Stress en cortisol aanpakken: Mijn Kwartier

Mijn Kwartier is een online zelfhulpprogramma dat je dagelijks ondersteund in het aanpakken van stress. Je leert nieuwe inzichten, waardoor je anders omgaat met stress. Dit zal er ook voor zorgen dat je minder stress ervaart. Bijgevolg zal er dus minder cortisol geproduceerd worden.

Hoe meet ik mijn stressniveau?

Om te weten wat jouw stressniveau is, kan je onze gratis stresstest doen. Deze vertelt je in hoe erg je stress is en geeft ook een zicht op hoe je jouw stress kan aanpakken.