Depressie en het gebruik van antidepressiva zijn onderwerpen die tegenwoordig veel in de media verschijnen. Naast therapeutische technieken, is het gebruik van antidepressiva één van de meest gebruikte methodes bij het aanpakken en behandelen van een depressie. Uit onderzoek blijkt dat antidepressiva voor verscheidene soorten depressie een effectieve manier vormen om depressie te behandelen. Het is echter ook gebleken dat ongeveer 30% van de gebruikers moeite heeft te stoppen met antidepressiva. Dit kan ervoor zorgen dat mensen, zelfs wanneer ze niet langer aan depressie lijden, de antidepressiva blijven doornemen jaren nadat ze het voor het eerst voorgeschreven hebben gekregen.

Er bestaan verschillende soorten antidepressiva. Voornamelijk Seroxat blijkt vaak gelinkt te zijn een antidepressivaverslaving. In tegenstelling tot andere vormen van verslaving is het niet zo dat bij een antidepressivaverslaving je steeds meer dient te gebruiken om hetzelfde effect te bereiken. Nadat je een bepaalde tijd je antidepressiva neemt, blijft de werking stabiel. Wat echter wel overeenkomt met andere vormen van verslaving, is het optreden van ontwenningsverschijnselen op het moment dat je stopt met antidepressiva na een antidepressivaverslaving.

Wat zijn antidepressiva?

Zoals eerder vermeld zijn antidepressiva medicijnen voorgeschreven voor de behandeling van depressie, maar ze kunnen ook voorgeschreven worden bij een angststoornis en paniekproblematieken. Ongeveer de helft van de mensen die antidepressiva nemen zijn er ook daadwerkelijk mee geholpen. In het algemeen duurt het twee weken eer de antidepressiva werken. Het kan ook echter wat trager gaan en dat je eerder na 6 weken nodig hebt eer de medicatie volledig werkt.

Bovendien is de werking van antidepressiva niet hetzelfde bij iedere vorm van depressie. Uit onderzoek blijkt dat antidepressiva daadwerkelijk werkt bij ernstige vormen van depressie. In tegenstelling, bij milde vormen van depressie zijn de resultaten van antidepressiva omstreden. Daarom raden professionelen aan bij milde vormen van depressie over het algemeen op zoek te gaan naar psychologische hulp in plaats van het nemen van antidepressiva.

Het nemen van antidepressiva heeft echter ook bijwerkingen. Deze kunnen verschillen van persoon tot persoon of zijn zelfs niet van de orde. Het is moeilijk te voorspellen welke bijwerkingen zich zullen voordoen bij het nemen van antidepressiva. Bovendien kan het ook voorkomen dat je last hebt van de bijwerkingen gedurende heel het gebruik van de antidepressiva.

Zijn antidepressiva verslavend?

De lichamelijke antidepressivaverslaving

Lichamelijk gezien zijn antidepressiva niet verslavend. Dit wil zeggen dat antidepressiva geen stoffen bevatten die een verslavende werking in het lichaam triggeren. Hetgeen eventueel verward kan worden met verslavingssymptomen zijn de ontwenningsverschijnselen als je besluit te stoppen met antidepressiva. Deze ontwenningsverschijnselen treden op ten gevolge van de gewenning van het lichaam. Je lichaam dient er namelijk aan te wennen dat het geen antidepressiva meer krijgt. Toch kunnen we niet spreken van een antidepressivaverslaving.

Het is normaal ontwenningsverschijnselen te ervaren na het stoppen met antidepressiva, waardoor dit als een ongemakkelijke of onwennige periode kan beschouwd worden. De symptomen verdwijnen echter na een tijdje. Als je wenst te stoppen met antidepressiva, is het nuttig de bijsluiter te lezen en eventueel medisch advies te vragen omtrent het stoppen of afbouwen van antidepressiva om dit zo verantwoord mogelijk te doen.

Om je een beter idee te geven van wat ontwenningverschijnselen ten gevolge van het nemen van antidepressiva kunnen inhouden, sommen we er hier een aantal op:

  • Hoofdpijn
  • Diarree
  • Overgeven
  • Buikpijn
  • Irritatie (humeur)
  • Nervositeit
  • Verstoring van de eetlust
  • Slaapproblemen, onder andere nachtmerries

De psychologische antidepressivaverslaving

Hoewel antidepressiva geen stoffen bevatten die een lichamelijke verslaving kunnen teweegbrengen, kan het voorkomen dat je het gevoel hebt niet langer te kunnen functioneren zonder de hulp van antidepressiva. In het geval van antidepressiva spreken we dus eerder van een psychologische antidepressivaverslaving, omdat het lichamelijke aspect hier zo goed als afwezig is.

Omdat problematieken zoals depressie of angst worden ervaren als intense vormen van een vicieuze cirkel, waar je vaak het gevoel hebt moeilijk uit te geraken. De kans om te hervallen als je stopt na het nemen van antidepressiva kan dus voor velen erg beangstigend zijn, waardoor het moeilijk kan zijn 'te moeten stoppen met een oplossing'. Daarnaast worden antidepressiva voorgeschreven voor problematieken die te maken hebben met schuldgevoelens, gevoelens van waardeloosheid en gevoelens die vaak samengaan met een lager zelfbeeld. Daardoor kunnen antidepressiva en bijgevolg een antidepressivaverslaving als nodig aanvoelen om te functioneren omdat 'je er zelf nooit zou uitraken'.

Hoe behandel je een antidepressivaverslaving?

Er bestaan verschillende soorten behandelingen tegen depressie, angst, maar ook tegen een laag zelfbeeld, schuldgevoelens,... Een daarvan is medicatie. Een andere vorm is therapie. Bovengenoemde gevoelens liggen vaak aan de basis van een verslaving. Daarom kan het nuttig zijn deze aan te pakken bij de bron, waarbij je nagaat wat deze gevoelens inhouden en stap voor stap aan je antidepressivaverslaving en onderliggende problematieken werkt.

Een antidepressivaverslaving ontstaat door het creëren van een slechte gewoonte om met bepaalde gevoelens of situaties om te gaan. Therapie kan je helpen deze ongezonde gewoontes te vervangen door gezonde en zo je geluk in je leven te vinden.

Mijn Kwartier is een online zelfhulpprogramma, gebaseerd op oplossingsgerichte en cognitieve gedragstherapeutische technieken en helpt je op meerdere terreinen:

  1. Ongezonde gewoontes vervangen door gezonde gewoontes; oplossingen vinden om onverwerkte gevoelens te verwerken.
  2. Jezelf te ontwikkelen; jouw persoonlijke keuzes te maken om zo je geluk te vinden
  3. Je psychische kwetsbaarheid te verlagen door niet alleen in het hier en nu te werken maar ook aan hervalpreventie te doen.

Antidepressivaverslaving? Doe de gratis zelftest?

Wil je graag weten in welke mate jouw antidepressivaverslaving een invloed heeft op je dagelijkse leven? Doe dan hier de gratis zelftest!