De laatste jaren is agorafobie een klacht die je meer en meer ziet opduiken in de artsenpraktijk. Bij sommigen neemt het de vorm aan van autostradeangst of het niet meer durven rijden op autosnelwegen. Bij anderen zie je het meer in de vorm van niet graag in open ruimtes komen of op publieke plaatsen en sommige mensen geraken zelfs nog moeilijk tot bij de arts omdat ze zelfs de deur niet meer goed buiten durven te gaan. Weer anderen melden zich bij de arts aan met hyperventilatie of zelfs paniekaanvallen
Wat is Agorafobie of pleinvrees?
Agorafobie is in de eerste plaats een angst om op een plaats te komen of in een situatie van waaruit ontsnappen moeilijk kan zijn of soms als genânt wordt aangevoeld.
Gekoppeld aan die angst is er bijna steeds een of andere vorm van vermijdingsgedrag van zulke situaties, zoals het vermijden van liften of drukke plaatsen, zich aan de zijkant van de massa houden op een plaats waar men een uitweg ziet of het openbaar vervoer nemen om te vermijden dat men met de auto moet rijden.
Welke therapie of aanpak geneest agorafobie?
Verschillende vormen van psychotherapie scoren goed op voorwaarde dat de patiënt niet afhaakt voor het resultaat bereikt wordt en dat de angst voor de angst, die ik in een ander artikel beschreef mee wordt aangepakt.
Korte oplossingsgerichte therapie bij agorafobie of pleinvrees
Het voordeel van korte oplossingsgerichte therapie bij pleinvrees en verwante aandoeningen, is dat ze heel vlot en elegant is, en weinig confronterend voor de toch al zo vermoeide en angstige patiënt. Het belangrijkste voordeel is dat deze therapievorm zeer snel het zelfvertrouwen van de angstlijder herstelt dat hij of zij zelf zijn of haar eigen problemen kan oplossen. De patiënt wordt zich door de oplossingsgerichte vragen van de behandelende arts of therapeut bewust van welke oplossingen hij reeds kan toepassen op moeilijke momenten. Zo groeit stap voor stap het zelfvertrouwen in de eigen mogelijkheden en oplossingen.
Cognitieve gedragstherapie (CBT) bij Agorafobie of pleinvrees.
Ook cognitieve gedragstherapie is zeer efficiënt gebleken bij de aanpak van pleinvrees of agorafobie. De therapeut zal de cliënt helpen om te onderzoeken welke negatieve gedachten er door zijn of haar hoofd gaan net voor de angst optreedt. Samen zullen ze deze negatieve gedachten analyseren en al doende leert de angstlijder om zelf zijn negatieve gedachten te herkennen en te ontkrachten. Doordat deze vorm van therapie de oudste is die goed werkt, bestaan er veel studies die het effect ervan aantonen. Het enige nadeel kan soms zijn dat het opsporen van die negatieve gedachten soms confronterend werkt waardoor en aantal mensen afhaken of zelfs wegblijven van de consultaties. Voor die mensen die bang zijn voor deze confrontatie, kan bijvoorbeeld oplossingsgerichte cognitieve therapie een goede uitweg bieden.
Rationeel emotieve therapie (RET of REBT) van Albert Ellis bij pleinvrees
RET werd ontwikkeld door de imposante New Yorkse therapeut Albert Ellis en werkt in grote lijnen volgens dezelfde principes als CBT. Vermoedelijk is het ongeveer even efficiënt, al heeft de vorige therapie school meer geïnvesteerd in onderzoek om dit hard te maken. Albert Ellis zelf deed dit op en heel dramatisch confronterende manier, maar steeds met zoveel oprechte liefde voor zijn patiënt en zijn frappante humor, dat de patent zich heel erg begrepen voelde en snel beter werd. Ik heb het geluk gehad om Alert nog een aantal keer te ontmoeten en aan het werk te zien voor zijn dood enkele jaren geleden en was steeds onder de indruk van zijn authentieke speciale stijl die werkte!
EMDR therapie bij pleinvrees of agorafobie
EMDR biedt weer een heel andere aanpak bij de genezing van agorafobie, maar ook zeer efficiënt. De therapeut laat je denken aan de plaatsen en momenten waar je er last van hebt, en zal je vragen om met je ogen heen en weer te bewegen tijdens die visualisatie. Om redenen die te complex zijn om hier uit te leggen, dooft de angst langzaam uit tot het uiteindelijk zelfs bijna onmogelijk wordt om deze nog op te roepen.
Hypnose therapie bij agorafobie of pleinvrees
Medische hypnose is een ander alternatief om agorafobie te genezen. Het is zeer efficiënt in dringende acute omstandigheden, bijvoorbeeld als je morgen een lezing moet geven voor een zaal van duizend toehoorders, dan kan hypnose een heel snelle oplossing bieden. Het directe effect van een hypnotische sessie duurt ongeveer 48 uur. Als je er op lange termijn van af wil, zal je meerdere sessies nodig hebben om de verbindingen en associaties in je hersenen grondiger te herprogrammeren. Je kan natuurlijk nog zelfhypnotische oefeningen als aanvulling aanleren.
Zelfhypnose bij agorafobie
Het voordeel van het aanleren van zelfhypnose oefeningen, is dat je door deze zelfhypnotische technieken zelfcontrole verwerft over je pleinvrees of agorafobie. Op moeilijke momenten kan je dan zelf ingrijpen.
Online Internet therapie bij agorafobie of pleinvrees
Europa loopt een beetje achterop ten opzichte van de verenigde staten in online internet therapie. Je kan je inschrijven op een online internet therapieprogramma dat bestaat uit een combinatie van dagelijkse zelfhulp met wekelijkse begeleiding door een therapeut. Een goed programma integreert de beste elementen uit de verschillende therapievormen die we hierboven vernoemden.
Zelfhulp bij agorafobie
En als je voldoende motivatie hebt om jezelf ervan af te helpen mits een goede begeleiding, begin je best met een degelijke online zelfhulpprogramma. Je kan dan nadien nog aanvullende begeleiding bijvragen indien je dat nodig zou vinden. Soms doet het goed om het eerst zelf te proberen. Wat je dan nodig hebt is een goed systeem dat de kennis bevat van de meest beproefde therapeutische concepten.
Zelftest bij agorafobie
Wil je weten in welke mate stress, spanning, angst of zelfs depressieve gevoelens meespelen in je agorafobie, dan kan je dat eenvoudig testen door een eenvoudige test van 21 korte vraagjes in te vullen.
Dr. Paul Koeck
