De zoektocht naar behandeling voor hyperventilatie

Ze zat voor mij met een glimlach op haar gezicht omdat ze kon voelen dat de antipiekeroefening werkte. Een tevreden zucht van verlichting hing in de ruimte. Ja, dit is de eerste keer dat ik iets probeer waarvan ik voel dat het direct een effect heeft, zei ze met een mooie,  lieve en ontspannen glimlach. En aarzelend voegde ze er aan toe:

Op spoedgevallen hadden ze me verteld dat er geen behandeling bestaat voor hyperventilatie

Ik probeerde haar gerust te stellen door uit te leggen dat er soms een diepe kloof is tussen de lichamelijke medische wereld en de recente wetenschappelijke ontdekkingen in de medische psychologie. Diep vanbinnen voelde ik me wel een beetje droevig, want als arts, weet ik dat het soms meerdere decennia kan duren eer wetenschappelijke ontdekkingen de volledige 'community' van wetenschappers bereikt. Dit is niet enkel in de geneeskunde zo, maar in alle wetenschappen. Tussen de dag dat een eerste onderzoeker een nieuwe techniek ontdekt en de dag dat die kennis zo ver is doorgedrongen bij alle professionals, verstrijken vele jaren, soms decennia zelfs. En eigenlijk is dat een beetje logisch - zo troost ik mezelf - want als wetenschappers te snel met nieuwe dingen zouden experimenteren op grote schaal, dan kunnen natuurlijk ook foute technieken gemeengoed worden. Deze traagheid heeft zeker zijn voordelen, neemt niet weg, dat ze soms ook veel mensen de kans ontneemt om vroeger geholpen te worden.

Het was een lange zoektocht om tot hier te geraken, vertelde ze me. Ik heb verschillende boeken gekocht en van alles uitgeprobeerd, tot ik die flyer van Mijn Kwartier vond. Toen ik dit las wist ik dat het dit was dat ik zocht, en heb ik contact opgenomen.

Komt hyperventilatie door stress?

Ik had gelezen dat stress onderliggend is aan hyperventilatie dus dacht ik dat ik als ik die stress kon oplossen ik ook van die hyperventilatie verlost kon geraken.

Al hoeft stress niet de enige oorzaak te zijn die hyperventilatie of angst kan veroorzaken, toch is het zo dat bijna alle vormen van hyperventilatie onderhouden worden door stress. Dat is ook logisch: als je die rara symptomen voelt van duizeligheid, tintelingen, je hart voelt kloppen en de totale controle over jezelf verliest, dan stijgt je adrenaline. Je spanning stijgt. En door die adrenaline stijging, zal je nog ongeruster worden, en bijgevolg nog meer gaan piekeren. En dat piekeren op zich, verhoogt de stress en dus ook het risico op hyperventilatie. Dus stress speelt altijd ergens een rol, zelfs in die gevallen waar de start-oorzaak geen stress was.

Stress behandelen als therapie voor hyperventilatie?

Als je stress leert verminderen, dan verlaag je de prikkeldrempel van je zenuwstelsel, en verminder je de kans dat je een volgende hyperventilatie aanval zal doen. Daarom leren we in het zelfhulpprogramma "Mijn Kwartier" in de eerste dagen reeds de antipiekeroefening aan. Dit helpt deelnemers om de zelfcontrole over hun piekeren de gedachten te heroveren en op die manier dragen ze hun steentje bij om de vicieuze cirkel van stress te doorbreken.

Vervolgens leren we hen via het stellen van oplossingsgerichte vragen meer inzicht te verwerven in alle kleine hulpmiddelen uit het dagelijkse leven die er toe kunnen bijdragen om die zelfcontrole te vergroten. Zo leren ze stap voor stap zien hoe je hun angstige gedachten tot rust kunnen brengen en de kans op een hyperventilatieaanval of paniekaanval kunnen verminderen.

Zelftest hyperventilatie, angst en stress

Hoe kan je dan weten of dit zelfhulpprogramma je zal helpen? We ontwikkelden een eenvoudige zelftest om jezelf snel te testen op je basisspanning, stress, angst of zelfs gevoelens van depressiviteit. Als je op één van deze 'stressmeters' on de rode of oranje zone scoort, dan weet je dat stress meespeelt als onderliggend mechanisme en dit kan je leren doorbreken door je in te schrijven op het zelfhulpprogramma "Mijn Kwartier".